Ken Blanchard, znany amerykański guru zarządzania, przedstawił model motywacji pracowników, który opiera się na dwóch głównych rodzajach motywacji: motywacji zewnętrznej i motywacji wewnętrznej. Ten model jest często wykorzystywany w kontekście zarządzania, aby zrozumieć, co napędza pracowników do osiągania lepszych wyników i jak można ich motywować. Oto opis i analiza tych dwóch rodzajów motywacji:
- Motywacja zewnętrzna:
- Opis: Motywacja zewnętrzna odnosi się do czynników zewnętrznych, które wpływają na zachowanie pracownika. Są to nagrody, kary, awanse, bonusy finansowe, uznanie społeczne czy pochwały od przełożonych. Motywacja zewnętrzna opiera się na tym, co pracownik otrzymuje z zewnątrz organizacji.
- Analiza: Motywacja zewnętrzna może być skuteczna w krótkim okresie, ponieważ zachęca pracowników do osiągania określonych celów, aby zdobyć nagrody lub uniknąć kary. Jednak w dłuższej perspektywie może prowadzić do wyłapywania pracowników na obijaniu się lub wykonywaniu tylko minimum pracy. Dlatego nie jest to zrównoważony sposób motywacji.
- Motywacja wewnętrzna:
- Opis: Motywacja wewnętrzna to siła, która napędza pracowników do działania, wynikająca z ich wewnętrznych przekonań, wartości, celów i satysfakcji z wykonywanej pracy. Pracownicy motywowani wewnętrznie pracują z pasją i zaangażowaniem, ponieważ czerpią satysfakcję z samych działań i osiągania celów.
- Analiza: Motywacja wewnętrzna jest zwykle bardziej trwała niż motywacja zewnętrzna, ponieważ opiera się na autentycznych przekonaniach i wartościach pracowników. Organizacje, które promują motywację wewnętrzną, często stawiają na rozwijanie umiejętności pracowników, dają im autonomię w podejmowaniu decyzji i umożliwiają realizację ich osobistych celów zawodowych. W rezultacie pracownicy są bardziej zaangażowani i kreatywni.
Blanchard podkreśla, że idealnym celem dla organizacji jest dążenie do zwiększania motywacji wewnętrznej u pracowników, ponieważ prowadzi to do długotrwałego zaangażowania i lepszych wyników. Jednak motywacja zewnętrzna może również być użyteczna w pewnych sytuacjach, takich jak krótkoterminowe cele czy sytuacje, w których konieczne jest zwrócenie uwagi pracowników na konkretne wyniki.
Podsumowując, model motywacji pracowników według Blancharda rozróżnia motywację zewnętrzną, opartą na nagrodach i karach, od motywacji wewnętrznej, która wynika z wewnętrznych przekonań i satysfakcji z pracy. Organizacje powinny dążyć do promowania motywacji wewnętrznej, ale w niektórych sytuacjach mogą korzystać z elementów motywacji zewnętrznej, aby osiągnąć określone cele.
